Αξονικός τομογράφος κωνικής δέσμης
Ο οδοντιατρικός αξονικός τομογράφος κωνικής δέσμης (CBCT) είναι ένας ειδικός τύπος μηχανήματος ακτινών Χ που χρησιμοποιείται σε περιπτώσεις όπου οι κανονικές ακτινογραφίες οδόντων ή προσώπου δεν επαρκούν. Αυτός ο τύπος σαρωτή χρησιμοποιεί έναν ειδικό τύπο τεχνολογίας για τη δημιουργία τρισδιάστατων (3D) εικόνων οδοντικών δομών, μαλακών ιστών, νευρικών οδών και οστών στην κρανιοπροσωπική περιοχή σε μία μόνο σάρωση. Η τρισδιάστατη ανασύνθεση των εικόνων που έχουν ληφθεί με αξονικό τομογράφο κωνικής δέσμης επιτρέπουν τον ακριβέστερο προγραμματισμό της θεραπείας.
Ο αξονικός τομογράφος κωνικής δέσμης δεν είναι ο ίδιος με τον συμβατικό αξονικό τομογράφο. Πλεονεκτεί στο ότι χρειάζεται μικρότερη δόση ακτινοβολίας και μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή εικόνων παρόμοιων με εκείνες που παρέχει η συμβατική CT απεικόνιση.
Αρχή λειτουργίας τομογράφου κωνικής δέσμης
Με τον αξονικό τομογράφο κωνικής δέσμης, μια δέσμη ακτινών Χ σε μορφή κώνου κινείται γύρω από τον ασθενή και λαμβάνει μεγάλο αριθμό εικόνων.
Η τομογραφία αυτού του τύπου παρέχει λεπτομερείς εικόνες του οστού και εκτελείται για την αξιολόγηση ασθενειών της γνάθου, της οδοντοστοιχίας, των οστικών δομών του προσώπου, της ρινικής κοιλότητας και των ιγμορείων. Δεν παρέχει το πλήρες διαγνωστικό πακέτο πληροφοριών που θα διέθεται μια συμβατική τομογραφία, ιδιαίτερα όσον αφορά την αξιολόγηση των δομών του μαλακού ιστού όπως είναι οι μυς, οι λεμφαδένες, οι αδένες και τα νεύρα. Ωστόσο, έχει το πλεονέκτημα της χαμηλότερης έκθεσης σε ακτινοβολία σε σύγκριση με την συμβατική τομογραφία. Επίσης έχει το πλεονέκτημα της λήψης περιοχικής τομογραφίας, στην περιοχή δύο-τριών δοντιών και όχι σε όλη τη γνάθο, περιορίζοντας έτσι ακόμη περισσότερο τη δόση της ακτινοβολίας που δέχεται ο ασθενής.
Κοινές χρήσεις της αξονικής τομογραφίας κωνικής δέσμης (CBCT)
Η συγκεκριμένη τομογραφία βρίσκει πολλές εφαρμογές στη σύγχρονη οδοντιατρική, όπως:
- ο χειρουργικός σχεδιασμός εξαγωγής εγκλείστων-ημιεγκλείστων φρονιμιτών
- ο χειρουργικός σχεδιασμός εξαγωγής εγκλείστων δοντιών για ορθοδοντικούς λόγους
- ο χειρουργικός σχεδιασμός της ακριβούς τοποθέτησης οδοντικών εμφυτευμάτων
- η διάγνωση διαταραχών της κροταφογναθικής άρθρωσης (TMJ)
- ο χειρουργικός σχεδιασμός αφαίρεσης κύστεων των γνάθων
- η αξιολόγηση της γνάθου, των ιγμορείων, των νευρικών καναλιών και της ρινικής κοιλότητας
- η ανίχνευση, μέτρηση και θεραπεία των όγκων των γνάθων
- ο προσδιορισμός του οστού και του προσανατολισμού των δοντιών
- επιπλέον διαγνωστικά στοιχεία για τον εντοπισμό της προέλευσης του πόνου ή της παθολογίας
- η τρισδιάστατη οδοντογναθική ανάλυση πριν από ορθοδοντική θεραπεία
Ποια είναι τα οφέλη;
- Η εστιασμένη δέσμη ακτίνων Χ μειώνει την ακτινοβολία σκέδασης, με αποτέλεσμα την καλύτερη ποιότητα της εικόνας
- Μια ενιαία σάρωση παράγει μια ευρεία ποικιλία απόψεων και γωνιών που μπορούν να χειριστούν για να παρέχουν μια πιο ολοκληρωμένη αξιολόγηση της κατάστασης του στόματος και της γνάθου
- Παρέχει περισσότερες πληροφορίες συγκριτικά με τη συμβατική οδοντιατρική ακτινογραφία, επιτρέποντας τον ακριβέστερο προγραμματισμό της θεραπείας
- Η αξονική τομογραφία είναι ανώδυνη, μη επεμβατική και ακριβής
- Μπορεί να απεικονίζει οστά και μαλακό ιστό ταυτόχρονα
- Δεν παραμένει ακτινοβολία στο σώμα του ασθενούς μετά από εξέταση CΒCT
- Οι ακτίνες Χ που χρησιμοποιούνται στις τομογραφίες κωνικής δέσμης δεν συνδέονται με άμεσες παρενέργειες
Τέλος, στο σημείο αυτό θα πρέπει να αναφερθεί ότι με το συγκεκριμένο μηχάνημα ο θεράπων έχει τη δυνατότητα να λάβει και πανοραμικές τομές δύο διαστάσεων (2D), αν δεν χρειάζεται την τρισδιάστατη απεικόνιση, περιορίζοντας έτσι ακόμη περισσότερο τη δόση της ακτινοβολίας στην οποία εκτίθεται ο ασθενής.